Günümüzde erkek ve kadınların saçları ile ilgili olarak en çok karşılaştığı sorunlar: Saç incelmesi, saç dökülmesi ve kaş dökülmesi.
Özellikle saç dökülmesi ve kellik çoğunlukla erkek rahatsızlığı gibi görünse de, yaşa bağlı olarak, doğumlardan sonra ve özellikle de menopoz döneminde kadınlarda da sıklıkla görülüyor. Stres, vitamin ve esansiyel maddelerin eksikliği de bunu uyarıyor.
Vitamin ve esansiyel maddelerin saç sağlımızdaki önemini “Saç Dökülmesini Önlemede Gıda Takviyelerinin Önemi” başlıklı yazımızda aktarmıştık. Bunların arasında, saç sağlığı konusunda hakettiği şöhreti henüz kazanmamış iki temel madde bulunuyor: Demir ve Çinko.
Demir, vücudumuzda eksikliği en sık görülen elementlerden biri. Eksikliğinde ise yaygın telogen saç dökülmesi görülüyor. Demir eksikliği, kendini sadece saç dökülmesi ile farkettirmeyebilir. Tırnaklarda oluşan kırılma ve çizgilenme ile dilde papilla atrofisi, angular keilit (dudak kenarlarındaki yaralar) ve ağızda oluşan aft benzeri yaralar da demir eksikliğinin birer göstergesi olabilir.
Demir eksikliği ve saç dökülmesi arasındaki ilişkiyi araştıran çalışmalarda, demir eksikliğinin özellikle kadınlarda sikatrisyel olmayan alopesiye (kalıcı olmayan saç kaybına) neden olduğu ortaya çıkmıştır.
Aynı zamanda kadınlarda daha sık olarak karşılaşılan diffüz alopesilerin (yaygın saç dökülmesi) kaynağı da demir eksikliği olarak gösteriliyor.
Esas olarak kemik ve kaslarda bulunan ve erişkinlerde vücut ağırlığının %4’ünü oluşturan elementler arasında yer alan çinko ise; büyüme, gelişme, yara iyileşmesi ve immün sistem için gerekli yaklaşık 300 enzimin yapısında yer alan bir element. Aynı zamanda antioksidan fonksiyonları sayesinde kanser riskini azalttığı da belirtiliyor.
Çinko eksikliğinde, dermatit, diyare ve alopesi üçlüsüne ek olarak, tat alma duyusunda azalma, yara iyileşmesinde gecikme ile mental ve immün bozukluklar görülebiliyor.
Saç dökülmesinin tedavisinde çinko tüketiminin önemini vurgulayan uzmanlar, bu mineralin fıstık çeşitlerinde, yeşil yapraklı sebzelerde ve kabuklu deniz hayvanlarında bulunduğunu ama bunun yanında erişkinlerde günlük gereksinim miktarının (11-15 mg), gıda takviyeleri ile sağlanabileceğini vurguluyor.
Kaynak:
- Kaya PS. Beslenme yetersizliklerinde derimizin mesajları. Dermatoz 2014
- Goldberg LJ, Lenzy Y. Nutrition and hair. Clin Dermatol, 2010
- Ünlü E. Erdem C. Deri Yaşlanmasında Korunma ve Tedavi Yöntemleri. Dermatoz 2010